نصب لینوکس ( و یا ویندوز) از USB فلش

در اوایل مهاجرت به لینوکس هر از گاهی، توزیع مورد استفاده‌ام رو تغییر می‌دادم تا با ویژگی‌های هر یک از توزیع‌ها و تفاوت‌های‌شان آشنا بشم و بتونم توزیع مطلوبم رو انتخاب کنم، در چنین شرایطی استفاده از DVD و CD برای نصب به‌صرفه نبود، از طرفی هم خودم علاقه نداشتم که از DVD و CD استفاده کنم. برا همین همیشه سعی می‌کردم که لینوکس رو از هارد دیسک نصب کنم. نصب لینوکس از هارد هم سریعتر هست و هم هزینه‌ای نداره. این مسئله وقتی که سیستم درایو نوری نداشته باشه ضروری و اجتناب ناپذیر می‌شه. الان می‌خواستم روی یه سیستمی لینوکس نصب کنم که هم درایو نوری نداره و هم این که بغیر از ویندوز سیستم عامل دیگه‌ای رویش نصب نیست. در روشی که قبلا به کار می‌بردم ، فایل Image لینوکس رو در جایی استخراج می‌کردم سپس با استفاده از GRUB کرنل لینوکس را لود می‌کردم و بعد نصاب را اجرا می‌کردم. اما چون در این سیستم خبری از GRUB نیست باید ابتدا به طریقی GRUB رو بالا می‌آوردم. ابتدا می‌خواستم Super GRUB را از طریق USB فلش بوت کنم و بقیه مراحل رو انجام بدم. بعد دیدم بهترتر اینه که خود لینوکس رو از فلش نصب کنم. 

ساخت فلش بوت از رو فایل iso:

مراحلی که در ادامه می‌آد علاوه بر لینوکس می‌تواند در نصب ویندوز و سایر برنامه‌های Bootable کاربرد داشته باشد. پیش از همه باید فایل iso سیستم عامل مورد نظرتون رو داشته باشید. برای درست کردن فلش قابل بوت برنامه‌های خوبی مانند: Imagewriter ،Universal USB Installer و UNetbootin است. من از Universal USB Installer استفاده می‌کنم که می‌تونید از صفحه زیر دانلودش کنید:

دانلود Universal USB Installer.

حال بعد از دانلود و اجرای برنامه مراحل زیر را انجام دهید:

۱- انتخاب اسم توزیع لینوکسی (یا سیستم عاملی) که می‌خواهید نصب کنید. چنان که در لیست مشاهده می‌کنید این نرم‌افزار می‌تواند هر نوع دیسک Bootable را به USB فلش بزند.

۲- انتخاب فایل iso. اگر فایل مورد نظر شما را نشان نمی‌دهد، تیک باکس "Show All ISOs" را بزنید.

۳- انتخاب USB فلش. اگر درایو مورد نظرتان را نشان نمی‌دهد، تیک باکس "Show All Drives" را بزنید.

۴- زدن دکمه "Create".  احتمالا در یک پنجره Popup دوباره از شما در مورد درست بودن درایو انتخابی تایید بخواهد.

تنظیم Environment Variables از طریق خط فرمان

قبلا مطلبی تحت عنوان " تنظیم Environment Variables به صورت گرافیکی" گذاشته بودم، ابتدا قصدم این بود که در همان پست به نحوه تنظیم Environment Variables از طریق خط فرمان اشاره کنم، ولی دیدم مطلب طولانی می شه واسه همین یک پست جداگانه به این مطلب اختصاص دادم.

می‌توان Environment Variables را از طریق خط فرمان (Command Prompt) ویرایش کرد. برای این کار از دستورهای set و setx استفاده می‌کنیم. دستور set برای نشست جاری (current session) کاربرد دارد یعنی با بستن پنجره cmd تغییرات اعمال شده از بین خواهد رفت. ولی setx برای اعمال تغییرات و تنظیم پایدار هست. حال با فشردن همزمان کلیدهای "ویندوز" و "‌ R "  پنجره run را باز می‌کنیم و دستور cmd را می‌زنیم تا پنجره کنسول باز شود. 

کار با دستور set:

نحوه اضافه کردن به متغیر path با استفاده از دستور set:

set path=C:\Python27;%path%

 بدیهی است با تغییر path ‌در دستور بالا می‌توان هر متغیر دلخواهی را ویرایش کرد:

set Variable_Name=C:\Folder_Name;%Variable_Name%

حذف مقدار از متغیر path با استفاده از set، برای این‌کار عبارتی را که می‌خواهیم حذف کنیم به فرم زیر وارد می‌کنیم:

set PATH=%PATH:C:\Python27;=%

نمایش متغیرها و مقادیر موجود در Environment Variables:

set

یا

set | more

گرفتن خروجی از متغیر Environment Variables در یک فایل متنی:

SET > output.txt

نمایش مقدار متغیر path:

echo %PATH%

تنظیم Environment Variables به صورت گرافیکی

در پست های قبلی به تنظیم Environment Variables نیاز شده بود و به صورت گذرا اشاره کرده بودم. اما با توجه به این که در آینده هم دوباره به این مطلب نیاز خواهیم داشت تصمیم گرفت یه پست در این مورد برم. البته در وب فارسی مطالب کامل و خوبی در این زمینه هست و می‌شد به آنها ارجاع داد ولی برا حفظ یکپارچگی مطالب وبلاگ، یک پست مختصر در این مورد می ذارم.

معمولا Environment Variables (متغیرهای محیطی ویندوز) هنگام نصب برنامه ویرایش می‌شود اما در مواردی این اتفاق نمی‌افتد. با یک مثال روند کار Environment Variables را توضیح می‌دهم، بعنوان مثال: هنگامی که ما در cmd برنامه python را فرا می‌خوانیم سیستم اسم python را در Environment Variables جستجو می‌کند و از آنجا آدرس آن را پیدا و سپس اجرا می‌کند. حال اگر python در Environment Variables ثبت نشده باشد با پیغام ناشناخته بودن فرمان مواجه خواهیم شد.

C:\Users\Hasan>python
'pyhton' is not recognized as an internal or external command,
operable program or batch file.

چاره کار این است که آدرس دایرکتوری‌ای که python.exe در آن هست را به متغیر path (پچ) در Environment Variables اضافه کنیم. 

به دو طریق می‌توان به قسمت Environment Variables دست یافت، روش اول و راحت‌تر، فشردن کلیدهای ترکیبی windows + R در سیستم و باز شدن پنجره Run و وارد کردن دستور sysdm.cpl است. در پنجره باز شده، از تب Advanced از قسمت پایین پنجره، Environment Variables را باز می‌کنیم. روش دیگر این است که با راست کلیک روی آیکون My Computer و یا This PC و انتخاب properties  پنجره System را باز کنیم. در این پنجره از منوی‌ سمت چپ بر روی Advanced system settings کلیک می‌کنیم.

حل مشکل کیبورد فارسی دسکتاپ KDE در openSUSE Leap

متاسفانه در leap  فایل‌های مربوط زبان فارسی به‌صورت پیشفرض نصب نیست. برای نصب این فایل‌ها مسیر زیر رو طی می‌کنیم:

YaST > Software > Software Management > View menu > Languages > fa

حال برای اضافه کردن سویچر کیبورد به مسیر زیر رفته:

Settings > Configure Desktop > Input Devices > Keyboard > Layouts

 دکمه "add" را زده و در  پنجره  باز شده از قسمت "Layout" زبان "persian" را انتخاب می نماییم.

برای تعریف کلید میانبر (Keyboard Shortcut) به منظور تغییر زبان کیبورد در قسمت "Shortcuts for Switching Layout" و از منوی "Main shortcuts" کلید میانبر دلخواه را انتخاب می‌کنیم. 

در پایان "Apply" را می‌زنیم.

نصب سیستم عامل برای رزبری در ویندوز

نصب سیستم عامل برای رزبری از روی فایل ایمیج کار ساده و سر راستی هست و اصولا به راهنماهای این‌چنینی نیازی نیست و آنچه که لازم هست در سایت سازنده به روشنی بیان شده است، ولی از اونجایی که قبلا در مورد رزبری پست داشتم و احتمالا در آینده هم خواهم داشت برا کامل بودن مطالب وبلاگ در این زمینه این مطلب رو می‌ذارم. الان که دارم می‌نویسم/نصب می‌کنم، رو ویندوز هستم.

از صفحه زیر سیستم عامل مطلوب‌تون رو دانلود کنید، Raspbian سیستم عامل رسمی و پشتیبانی شده از طرف سازنده هست، که من هم از این توزیع استفاده می‌کنم:

https://www.raspberrypi.org/downloads/

بعد از دریافت فایل ایمیج برای نصب مراحل زیر طی می‌شود:

- وارد کرد کارت SD در کارت‌خوان و چک کردن این مورد که چه حرفی به این درایو اختصاص داده شده است. (مثلا  :G)

- در آوردن فایل دانلودی (ایمیج) از حالت فشرده.

- دانلود نرم‌افزار Win32DiskImager از صفحه پروژه در سایت Sourceforge و نصب آن.

- اجرای برنامه Win32DiskImager، این برنامه برای اجرا به دسترسی administrator نیاز دارد. برای این منظور روی فایل کلیک راست کرد و Run as administrator را انتخاب کنید.

- انتخاب فایل ایمیج. دانلود شده.

- انتخاب درایو مربوط به کارت SD، در این مورد دقت شود  چون در صورت انتخاب اشتباه، اطلاعات روی هارد شما می‌تواند آسیب ببیند.

- بر روی Write کلیک کنید و منتظر شوید تا عملیات پایان پذیرد.

- از برنامه خارج شده و کارت SD را در آورید.

- کارت SD را در رزبری قرار دهید و رزبری را روشن کنید.

اختصاص دامنه برای Raspberry Pi (رزبری پای) در شبکه محلی

مدتی می‌شه که از رزبری پای استفاده می‌کنم، دیروز سیستم عاملشو عوض کردم و آخرین نسخه Raspbian رو روش نصب کردم. یه چک لیستی تحت عنوان «کارهایی که بعد از راه اندازی رزبری پای باید انجام داد» برا خودم درست کردم و می‌خوام شرح چگونگی انجام هر یک از موارد لیست رو تو شمشاد بنویسم تا راهنمای خوبی برا دفعات بعدی خودم باشه و همچنین شاید به کار کسی بیاد. 

 

با هر بار متصل شدن رزبری به شبکه، آی پی جدیدی به آن اختصاص داده می‌شود، این مسئله هنگام کنترل سیستم از طریق شبکه مشکلاتی را پدید می‌آورد و از طرفی هم استفاده و یادآوری یک اسم آسان‌تر از به کار بردن یک عدد چند رقمی است. برای برطرف کردن این مشکلات در شبکه محلی به رزبری یک دامنه (Domain) اختصاص می‌دهیم. 

 

خوشبختانه ابزار کار بسیار ساده هست و تقریبا بدون هیچ تنظیم خاصی و با نصب بسته Avahi دامنه مورد نظر با پسوند local به سیستم اختصاص داده می‌شود. بسته Avahi، یک شبکه zeroconf را برای ما به ارمغان می‌آورد. (در مورد شبکه‌های zeroconf در ویکی‌پدیای فارسی و انگلیسی بیشتر بخوانید.) 

 

نصب avahi:

sudo apt-get update

sudo apt-get install avahi-daemon

بعد از نصب اگر خطایی وجود نداشته باشد، در شبکه محلی دامنه raspberrypi. local (به صورت پیشفرض) در دسترس است، اما چنان که هنگام ping گرفتن با پیغام  ناشناخنه بودن هاست مواجه شدید مانند: 

 

در لینوکس:

######@linux-ucbi:~> ping raspberrypi.local
ping: unknown host raspberrypi.local

در ویندوز:

C:\Users\######> ping raspberrypi.local
Ping request could not find host raspberry.local. Please check the name and try again.

 

ابتدا باید از باز بودن پورت UDP 5353 در سیستم درخواست کننده مطمئن شوید (فایروال را چک کنید)، مسئله بعدی پشتیبانی سیستم درخواست کننده از شبکه‌های زیروکانف است، کامپیو‌تر‌ها و دیوایس‌هایی که از مک بهره می‌برند به صورت پیشفرض از این نوع شبکه‌ها پشتیبانی می‌کنند اما در ویندوز باید بسته نرم افزاری بنژور (Bonjour که می‌توانید از اینجا دانلود کنید.) نصب شود و در سیستم‌های مبتنی بر لینوکس این امکان با نصب بسته Avahi فراهم می‌شود. متاسفانه من روش و یا نرم افزاری که بتواند امکان پشتیبانی اندروید را از این نوع شبکه‌ها محیا سازد نتوانستم پیدا کنم، فقط کتابخانه‌ای برای توسعه دهنده‌ها و برای آنکه از این نوع شبکه در برنامه‌‌هایشان استفاده کنند وجود دارد و فعلا (تا جایی که من پیدا کردم) تنها ابزاری که در اندروید می‌تواند در مورد این شبکه‌ها کمک کند برنامهٔ ZeroConf Browser است، این برنامه کلیه دامنه‌هایی که در شبکه محلی شما با استفاده از زیروکانف وجود دارند را شناسایی و آی پی آن‌ها را در اختیارتان می‌گزارد و می‌توانید عملیات مورد نظرتان را با آی پی انجام دهید. 

 

 

تغییر نام دامنه: 

 

 ترمینال را باز کنید و بزنید:

sudo nano /etc/hosts

چیزی شبیه این در ترمینال باز خواهد شد:

بی انکه با سطر های دیگر کاری داشته باشید به سطر آخر بروید، همان سطری که با برچسب  127.0.1.1 مشخص شده است و hostname آن به صورت پیشفرض “raspberrypi”  است ، این عبارت را به هر اسم دلخواهی (مثلا : my-raspberry ) که می خواهید بر روی رزبری تان بگزارید ( دامنه مورد نظر) تغییر دهید ، حالا با “ Ctrl + x “ از ویرایشگر خارج شوید، با درخواست دوباره نوشتن فایل و ذخیره آن  موافقت کنید. در گام بعدی در ترمینال بزنید:

sudo nano /etc/hostname

در این فایل تنها hostname فعلی وجود دارد که  همان  “raspberrypi” است ، این عبارت را به همان اسمی که در مرحله قبل انتخاب کردید (دامنه مورد نظر ) تغییر دهید ، فایل را ذخیره و از ویرایشگر خارج شوید. رزیبری را دوباره راه اندازی  ( reboot ) کنید:

sudo reboot

کار دیگر تمام است و رزبری  را با دامنه مورد علاقه تان و با پسوند “ local “  در شبکه  محلی دارید. ( مثال :   my-raspberry.local )

بدیهی است که آنچه در بالا آمده در تمامی توزیع های لینوکس  نهایتا با کمی تغییر ( بسته به نصاب بسته ها و مکان فایل ها)  قابل پیاده سازی است.

 

منابع (+) (+)